مراقبت و سلامتی زنان از نعمت هایی است که باید همواره به آنان توجه خاصی داشت، به ویژه در ایران که متاسفانه بسیاری از زنان و مادران نسبت به این موضوع بی توجه هستند و چکاپ های سالانه برای بررسی وضعیت سلامتشان را در لیست اولویت کار ها قرار نمی دهند.
غربالگری های سرطان زنان از جمله تست های مهم در تشخیص برخی از سرطان ها مثل سرطان سینه، سرطان دهانه رحم و…. به شمار می رود.
- از مهم ترین ویژگی تست های غربالگری سرطان کمک به شناسایی زودهنگام سرطان یا نواحی پیش سرطانی است. گاهی اوقات این آزمایشات مواردی را قبل از اینکه حتی علائمی داشته باشید می توانند پیدا کنند. تحقیقات نشان داده است که درمانهای سرطان زمانی خیلی موفق هستند که سرطان در همان مراحل اولیه تشخیص داده شود.
- به عنوان یک فرد بالغ باید هر سال برای معاینه و چکاپ "سلامتی" به پزشک متخصص خود مراجعه کنید. در طول این بازدید، پزشکتان ممکن است برخی از غربالگری های سرطان را برای شما تجویز کند، در مورد سابقه سرطان در خانواده با شما صحبت کند و بررسی کند که آیا دارای جهش های ژنتیکی که شما را در معرض خطر ابتلا به برخی از سرطان ها قرار می دهد، هستید یا خیر؟ این جلسات معاینه و مشاوره به پزشک کمک خواهد کرد تا بتواند برای زمان و اینکه هر چند وقت یکبار نیاز به غربالگری سرطان دارید، برنامه ریزی کند.
- شما به عنوان یک خانم اول از همه باید تحت نظر پزشک متخصص زنان و زایمان باشید سپس باید با توجه به نظر پزشک معمولا هر شش ماه یکبار یا هر ساله از نظر سرطان سینه، دهانه رحم، کولورکتال و پوست غربالگری شوید. متخصص مربوطه همچنین ممکن است بسته به سابقه شخصی/خانوادگی یا وجود یک سندرم ژنتیکی شناخته شده، شما را از نظر سرطان تیروئید و رحم (آندومتر) غربالگری کند.
سرطان دهانه رحم پس از سرطان سینه از دیگر سرطان های شایع زنان است که تشخیص زود هنگام آن کمک شایانی در راستای درمان موفق خواهد داشت. این بیماری به دو نوع خوش خیم و بدخیم تقسیم می شود و همه چیز از رشد و تولید غیر نرمال سلول های دهانه رحم آغاز می شود. اگر بخواهیم به شایع ترین علت آن اشاره کنیم باید به ویروس اچ پی وی اشاره کنیم که برخی از انواع آن سبب آسیب سلول های دهانه رحم شده و موجب سرطانی شدن سلول ها در آن ناحیه خواهند شد.
چون ویروس HPV معمولا نشانه و یا علائمی از خود نشان نمی دهد شما باید غربالگری سرطان دهانه رحم را از 25 سالگی شروع کنید. حتی اگر واکسن HPV را زده باشید، همچنان باید سعی کنید توصیه های غربالگری را برای گروه سنی خود دنبال کنید.
اگر بین 25 تا 65 سال سن دارید، باید این نکات را در نظر بگیرید:
🔸️آزمایش اولیه HPV هر 5 سال یکبار. این آزمایش هنوز در بسیاری از مراکز/مرکزها در دسترس نیست.
🔸️اگر این آزمایش در دسترس نیست، باید با آزمایش همزمان، که ترکیبی از HPV و تست پاپ است، غربالگری شوید. این کار باید هر 5 سال یکبار انجام شود.
🔸️اگر آزمایش HPV در دسترس نباشد، می توانید آزمایش پاپ اسمیر انجام دهید که این تست به تنهایی باید هر سه سال یکبار انجام شود.
🔸️اگر بالای 65 سال سن دارید و همیشه غربالگری های دهانه رحم طبیعی داشته اید، دیگر نیازی به غربالگری ندارید.
🔸️اما اگر از قبل سابقه سرطان دهانه رحم داشته اید، باید غربالگری را ادامه دهید.
🔸️اما اگر جزو کسانی هستید که رحم و دهانه رحم شما را برداشته اند و سابقه سرطان دهانه رحم یا تست مشکوک سرطانی نداشته اید، معمولا نیازی به غربالگری ندارید.
🔸️توجه داشته باشید، برای اینکه بدانید نیاز به انجام دادن غربالگری های سرطان هست یا خیر، فقط باید پزشک متخصص نظر بدهد.
🔸️در حالی که انجمن سرطان آمریکا انجام غربالگری سرطان دهانه رحم را هر سال توصیه نمی کند، زنان همچنان باید برای معاینه زنان به پزشک مراجعه کنند.
🔸️نکته بعدی، زنانی که در معرض خطر بالای سرطان دهانه رحم هستند (مثل خانم هایی که زگیل تناسلی دارند) ممکن است نیاز بیشتری به غربالگری داشته باشند. ممکن است در صورت دارا بودن HIV یا داشتن عضو پیوندی در معرض خطر بیشتری باشید.
زمان شروع غربالگری و نوع آزمایش غربالگری بستگی به این دارد که شما در معرض خطر ابتلا به سرطان پستان به میزان متوسط یا بالاتر هستید. به علاوه شما به عنوان یک خانم باید حتما بافت طبیعی سینه خود را بشناسید و هر گونه تغییر در ظاهر، اندازه، یا احساس وجود توده در بافت یا نوک سینه ها یا هر گونه ترشح از نوک پستان را فورا به پزشک خود اطلاع دهید.
برای تشخیص وجود کیست و یا توده در سینه از سونوگرافی و ماموگرافی استفاده می شود.
سرطان آندومتر در زنانی که یائسگی را پشت سر گذاشته اند، شایع تر است. انجمن سرطان آمریکا توصیه می کند که در دوران یائسگی، باید در مورد خطرات و علائم سرطان آندومتر با پزشک خود صحبت کنید. با متخصص خود در مورد سابقه پزشکی/زنان و زایمان شخصی خود صحبت کنید تا تصمیم بگیرید که آیا غربالگری لازم است یا خیر.
تخمدان در بانوان از دیگر ارگان هایی است که ممکن است به سرطان مبتلا شود. اگر سرطان تخمدان دیر تشخیص داده شود، ممکن است پیشرفت کند و به دیگر جاهای بدن منتقل شود.
سرطان تخمدان در آزمایش خون یا در بررسی های سونوگرافی لگن و تخمدان قابل تشخیص است، به علاوه عمل لاپاراسکوپی یکی از روش های نوین در شناسایی، تشخیص و درمان بسیاری از سرطان ها استفاده می شود. در کل برای این که کدام تست و آزمایش مناسب است فقط متخصص مربوطه تعیین کننده است و می تواند بهترین تصمیم را بگیرد.
🪄️ در آخر
همانطور که قبلا به آن اشاره کردیم تست های غربالگری سرطان، از کلیدی ترین فاکتورهای تشخیص به موقع و موفق سرطان به حساب می آید. خانم ها باید با این تست ها آشنا باشند و متوجه اهمیت آن ها شوند، تا حد امکان نیز باید سعی کنند به صورت سالانه این غربالگری های مهم را انجام دهند. سعی کنید همواره برای چکاپ و معاینه های زنانه خود تحت نظر متخصص زنان و زایمان باشید تا بتوانید همیشه سالم و سلامت باشید. همیشه گفتند پیشگیری بهتر از درمان است.
برگرفته از oncolink.org